قبر ملکشاه سلجوقی(آرامگاه دارالبطیخ)⭐خواجه نظام الملک طوسی
قبر ملکشاه سلجوقی، یکی از جاهایی که شما را با خود به دوران گذشته، و روزهای شکوه و جلال ایران می برد. اگر برای اجاره بومگردی کاشان اقدام کردید، حتما سری هم به این آرامگاه بزنید؛ قطعا سفری کوتاه مدت به گذشته می تواند حال و هوای شما را عوض کند. با ما همراه باشید تا با این مکان، و خیلی چیزهای دیگر در مورد آن آشنا شوید.
آرامگاه دارالبطیخ کجاست؟
یکی از شهرهای کشور که همیشه مقصد بسیاری از گردشگران و توریست ها قلمداد می شود، شهر اصفهان است. آثار باستانی زیادی در این شهر وجود دارد. کسانی که برای اجاره اقامتگاه اصفهان اقدام می کنند، این فرصت را دارند تا از همه جای آن دیدن کنند و ساعات و روزهایی سراسر شادی برای خود به یادگار بگذارند.
اگر به اصفهان رفتید، حتما از آرامگاه خواجه نظام الملک طوسی و قبر ملکشاه سلجوقی دیدن کنید. مقبره این افراد، در اصفهان و خیابان پاچنار قرار گرفته است. خواجه نظام الملک طوسی و ملکشاه سلجوقی، از مشهورترین کسانی بوده اند که در این آرامگاه دفن شده اند. در ادامه در مورد این دو نفر، توضیحاتی را ارائه خواهیم کرد.
همه کسانی که می خواهند از این آرامگاه قدیمی و باستانی دیدن کنند، همه روزهای هفته به جز جمعه، از ساعت ۸.۳۰ صبح تا ساعت ۵ بعد از ظهر از این آرامگاه بازدید کنید. اگر دوست دارید با خیالی راحت در این آرامگاه بگردید، حتما در جایی نزدیک این مقبره، برای اجاره بومگردی در کاشان اقدام کنید.
خواجه نظام الملک کیست؟
کسی که پس از هزار سال به دیدن مقبره اش می روید، خواجه نظام الملک طوسی است. او بیست و هشت سال بین سال های ۱۰۶۴ تا ۱۰۹۲ میلادی وزیر سلسله سلجوقی بود و در این سال ها، وزارت دو تن از سلاطین سلجوقی، یعنی آلب ارسلان و پسرش ملکشاه را بر عهده داشت. این وزیر با درایت و دانشمند، در سال های وزارت خود توانست ایران را به یکی از قدرت های بزرگ جهان پس از اسلام تبدیل کند. نام اصلی او ابوعلی حسن بن علی بن استحاق طوسی است. خواجه نظام الملک طوسی، مانند امیر کبیر در دوران قاجار، تلاش فراوانی برای رفع مشکلات ساختاری، اجتماعی و اخلاقی جامعه و حکومت انجام داد.
از خدمات بزرگ خواجه نظام الملک می توان به ساخت نظامیه های فراوان، مانند نظامیه های شیراز، بلخ، گرگان و بغداد نمونه هایی از این نظامیه ها اشاره کرد. در این دانشکده ها، انواع علوم از ریاضیات گرفته تا فقه تدریس می شده و شاید شهری نبوده باشد که در آن دوران، مدرسه نداشته باشد. از این مدارس، افراد بزرگی در همه علوم تربیت یافتند که نام آنها همیشه در تاریخ کشورمان می درخشد. کتاب سیاست نامه که به زبان های مختلف دنیا ترجمه شده است، از آثار خواندنی او می باشد. شاید به دلیل خدمات بسیار خوبی که این فرد ارائه کرده است، او را در نزدیکی قبر ملکشاه سلجوقی به خاک سپرده اند.
چرا سلطان ملکشاه، مشهورترین پادشاه سلجوقی بود؟
همان طوری که در بالاتر اشاره کردیم، از دیگر افراد مشهور و سرشناسی که در آرامگاه دارالبطیخ به خاک شده سپرده شده است، ملکشاه سلجوقی است. این فرد، در سال ۱۰۵۵ میلادی متولد، و در شهر اصفهان نیز رشد یافت و بزرگ شد. او، به دلیل ویژگی هایی که داشت، توسط پدرش به عنوان جانشین انتخاب شد و توانست تاثیرات خوبی از خود بر سرنوشت کشور بگذارد.
ملکشاه، اداره یکی از بزرگ ترین و به نام ترین امپراطوری ها را به عهده داشته و دستاوردهای قابل توجهی را از زمان پادشاهی از خود به جای گذاشته است. همه کسانی که علاقه زیادی به تاریخ دارند، می دانند، ماندگارترین و با ارزش ترین میراثی که از او به جای ماند، تقویم جلالی است. در زمان پادشاهی این فرد، گروهی متشکل از ریاضی دانانی برجسته، به رهبری عمر خیام توانستند این تقویم را اختراع کنند.
ملشکاه سلجوقی علاقه زیادی به هنر، علم و ادبیات داشت و همین علایق او بود که باعث شد، امروزه مساجدی زیبا و باشکوه در شهر اصفهان ساخته شود. اینکه الان، ما می توانیم اشعار شاعر بزرگ، عمر خیام را بخوانیم و از خواندن آنها لذت ببریم، به دلیل اقداماتی است که این فرد در طول دوران پادشاهی خود انجام داده است. وضعیت کشور در زمان ملکشاه سلجوقی، از وضعیت خوبی برخوردار بود؛ مردم در صلح بودند و کشور از نظر مذهب و دین در بردباری به سر می برد. به دلیل همین کارهای ارزنده است که توصیه می کنیم از قبر ملکشاه سلجوقی دیدن کنید.
علت مرگ ملکشاه سلجوقی چه بود؟
وقتی به قبر ملکشاه سلجوقی می روید، شاید برایتان علت مرگ ملکشاه سلجوقی به عنوان یک سوال مطرح باشد. در سال های آخرین پادشاهی ملکشاه، بین او و خواجه نظام الملک، اختلاف هایی ایجاد شد. همین اختلاف ها باعث شد خواجه نظام الملک از سمتی که داشت کنار گذاشته شود. خواجه نظام، در سال ۵۸۴ در نزدیکی کرمانشاه و به دست فردی که لباس صوفیان را به تن کرده بود، به قتل رسید. مدت زمانی بعد از این ترور مشکوک، ملکشاه سلجوقی نیز کشته شد و کسی نفهمید که چرا این دو نفر در فاصله کمی از هم فوت کرده اند.
اگر از آرامگاه خواجه نظام الملک طوسی مقبره و آرامگاه دیدن کردید، از چهره قدیمی و آسیب هایی که در اثر بی توجهی به آن وارد آمده است، غمگین نشوید. ما انسان ها عادت داریم چیزهایی را که زمانی ارزش زیادی داشته اند، به دست فراموشی بسپاریم.
قبر ملکشاه سلجوقی را بیشتر بشناسید!؟
قبر ملکشاه سلجوقی، قبلا جزئی از قبرستان دال بیتی بوده است. این مقبره را با نام تربت نظام نیز می خواندند. اگر در سال های گذشته به این مقبره قدم می گذاشتید و از آن دیدن می کردید، می توانستید یک درخت چنار بزرگ و قدیمی را در آن مشاهده کنید؛ امروز، از این درخت خبری نیست و جای آن، خالی کاملا خالی است.
نکته جالبی که با قدم گذاشتن به آرامگاه دارالبطیخ می توانید مشاهده کنید، دفن شدن چندین نفر از انسان های برجسته در این مکان است. از جمله کسانی که در این آرامگاه به خاک سپرده شده اند، می توان به میزرا محمد معینا، ترکان خاتون همسر ملکشاه سلجوقی، سلطان مسعود بن محمد بن ملکشاه، و چندین تن از بزرگ زادگان اشاره کرد.
اگر خواستید از این آرامگاه دیدن کنید، از این قبرهای قدیمی نیز دیدن به عمل آورید. سنگ قبرها از مرمر هستند و کتیبه های قرآنی، مثل آیه الکرسی روی آنها نوشته شده است. این مقبره، معماری خاصی ندارد که بتوان آن را شاهکار معماری نامید، اما از لحاظ تاریخی بسیار ارزشمند است. قدمت این آرامگاه به هزار سال پیش، یعنی دوران سلجوقیان بر می گردد.
به عقیده برخی کارشناسان تاریخی، سنگ قبرهای آرامگاه خواجه نظام الملک در زمان صفویه تعویض شده اند؛ چرا که نوشته های روی سنگ ها مربوط به این دوران بوده است. این احتمال هم مطرح است که سنگ قبرها بدون نوشته بوده اند و در زمان صفویه عبارتی روی آنها حکاکی شده است.
در اطراف قبر خواجه نظام الملک، چند قبر دیگر مشاهده می شود؟
وقتی به محل قرار گیری قبر ملکشاه سلجوقی می روید، چند قبر دیگر نیز در آنجا مشاهده می کنید. یکی از قبرهایی که در این آرامگاه دیده می شود، معماری ای شبیه به معماری سنگ قبر خواجه دارد. روی این سنگ قبر، سال فوت ذکر نشده است، اما سوره توحید و متن آیت الکرسی به چشم می خورد.
از دیگر قبرهایی که می توانید در آرامگاه دارالبطیخ مشاهده کنید، سنگ قبرهایی است که برخی از آنها به دوران قاجار نسبت داده می شود. سه قبر دیگر نیز در اطراف قبر ملکشاه سلجوقی به چشم می خورد که یکی از آنها برای ترکان خاتون، همسر ملکشاه است و قبرهای دیگر برای فرزندان ملکشاه به نام های محمود و برکیارق هستند.
وقتی به آرامگاه خواجه نظام الملک طوسی قدم می گذارید، اسمی روی قبرهایی که در بالا به آنها اشاره کردیم، مشاهده نمی شود. تنها چیزی که می توان روی این سنگ قبرها مشاهده کرد، آیات قرآنی است. برخی ها می گویند که ممکن است این سنگ قبرها در دوران حکومت سلسله صفویه تعویض شده باشند.
در این آرامگاه، یک سنگ قبر دیگر هم وجود دارد. این سنگ قبر برخی ویژگی های سنگ قبر دوران صفوی را دارد و سال ۹۸۹ هجری قمری روی آن حکاکی شده است.
کلام آخر
ما در این مقاله در خصوص آرامگاه خواجه نظام الملک طوسی و قبر ملکشاه سلجوقی نکاتی را بیان کردیم. اگر به شهر اصفهان سفر کردید، سعی کنید از این مقبره که نام افراد بزرگی روی سنگ قبرهای آن به چشم می خورد، دیدن کنید. قطعا بازدید از این آرامگاه می تواند شما را به گونه ای متفاوت با تاریخ آشنا کند. قبل از رفتن به اصفهان، با کمک گرداگرد، اقامتگاهی خوب برای اقامت بیابید.
